Thiết lập cơ chế hợp tác giao lưu, trao đổi định kỳ và thông tin liên lạc biên giới huyện Hà Khẩu

Ngày 12 tháng 8 năm 2019, Đoàn đại biểu Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Lào Cai do ông Nguyễn Ngọc Khải, Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Lào Cai làm Trưởng đoàn và Đoàn đại biểu Ban Quản lý Khu hợp tác qua biên giới Hà Khẩu, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc do ông Lý Hưng Côn, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Quản lý Khu hợp tác kinh tế qua biên giới Hà Khẩu làm Trưởng đoàn đã tiến hành hội đàm công tác tại huyện Hà Khẩu, Trung Quốc.

Trong không khí hữu nghị và thẳng thắn, hai bên đã thống nhất thiết lập cơ chế hội đàm định kỳ và liên lạc trao đổi công tác giữa Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Lào Cai (Việt Nam) và Ban Quản lý Khu hợp tác kinh tế qua biên giới Hà Khẩu (Trung Quốc), đồng thời đạt được nhận thức chung, bao gồm: Luân phiên tổ chức hội đàm định kỳ một năm một lần để trao đổi các vấn đề hai bên đã hợp tác thực hiện và thống nhất cùng phối hợp thực hiện. Tiếp theo Hội đàm năm 2019 lần này, Hội đàm năm 2020 sẽ được tổ chức tại Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Lào Cai, thời gian cụ thể sẽ do hai bên báo cáo và xin phép cấp có thẩm quyển để tổ chức thực hiện; Thiết lập cơ chế liên lạc thường xuyên nhằm trao đổi thông tin và giải quyết các vụ việc phát sinh trong công tác quản lý khu kinh tế hai bên, mỗi bên cử một cán bộ làm công tác liên lạc; Phối hợp cung cấp thông tin về các cơ chế, chính sách ưu đãi đầu tư của mỗi bên, đồng thời tích cực phối hợp tạo điều kiện thuận lợi cho nhau tổ chức các hoạt động chiêu thương, thu hút đầu tư tăng cường hợp tác theo chiều sâu giữa hai bên; Tổ chức các hoạt động liên hoan hữu nghị không định kỳ về các công tác: Thanh niên, phụ nữ, công đoàn và doanh nghiệp trong khu hợp tác kinh tế của mỗi bên; thúc đẩy hợp tác và trao đổi công tác giữa hai bên.

Quang cảnh Buổi Hội đàm

Khu hợp tác kinh tế qua biên giới (gọi tắt là “khu hợp tác kinh tế”) là ý tưởng do Trung Quốc đề xuất và đang đàm phán với nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Theo ý tưởng mà phía Trung Quốc đề xuất, khu hợp tác kinh tế này được xây dựng theo mô hình “hai nước một khu, tự do thương mại, vận hành khép kín”. Khu hợp tác kinh tế này có các phân khu chức năng như khu vực chế tạo, gia công; khu vực thông quan hàng hóa; khu vực kho bãi; các trung tâm thương mại, khu vui chơi giải trí. Chính phủ hai nước sẽ cùng phối hợp quản lý, khai thác, phân chia lợi nhuận, áp dụng các chính sách ưu đãi để thu hút doanh nghiệp.

Ý tưởng về khu hợp tác kinh tế được đưa ra lần đầu vào năm 2007, trong bối cảnh Trung Quốc đẩy mạnh phát triển “hướng Nam”, theo đó, tỉnh Quảng Tây của Trung Quốc đã nhanh chóng đàm phán với ba tỉnh biên giới của Việt Nam (Lạng Sơn, Quảng Ninh, Cao Bằng). Đến năm 2012, tỉnh Vân Nam của Trung Quốc cũng ký với tỉnh Lào Cai của Việt Nam một văn bản về xây dựng mô hình này. Như vậy, bốn tỉnh có kinh tế phát triển nhất trong sáu tỉnh biên giới Việt Nam đã nằm trong quy hoạch tăng cường kết nối hợp tác kinh tế với Trung Quốc thông qua sáng kiến mới này.

Ở cấp tỉnh, tháng 01 năm 2007, chính quyền tỉnh Lạng Sơn (Việt Nam) và khu tự trị Quảng Tây (Trung Quốc) ký kết “Bản ghi nhớ xây dựng khu hợp tác kinh tế qua biên giới Việt - Trung”, nhất trí mỗi bên dành ra 8,5 km² sát biên giới để xây dựng Khu hợp tác kinh tế Đồng Đăng (Việt Nam) - Bằng Tường (Trung Quốc) có diện tích 17 ki lô mét vuông.

Tháng 11 năm 2007, tỉnh Quảng Ninh và Quảng Tây ký kết “Hiệp định khung khu hợp tác kinh tế qua biên giới Móng Cái (Việt Nam) - Đông Hưng (Trung Quốc)” nằm hai bên khu kinh tế cửa khẩu Nhị Kiều với tổng diện tích 5,23 ki lô mét vuông, trong đó diện tích phía Trung Quốc là 3,23 ki lô mét vuông. Đến năm 2012, hai bên đã ký hiệp định về xây dựng khu hợp tác kinh tế này.

Tháng 11 năm 2007, tỉnh Cao Bằng và khu tự trị Quảng Tây đã ký “Hiệp định hợp tác kinh tế biên giới khu cửa khẩu Trà Lĩnh (Việt Nam) - Long Bang (Trung Quốc)”. Đến tháng 6-2008, khu hợp tác kinh tế qua biên giới Trà Lĩnh - Long Bang được hai nước đồng ý đưa vào quy hoạch năm năm phát triển kinh tế thương mại Việt Nam - Trung Quốc.

Tháng 8 năm 2012, tỉnh Lào Cai và Vân Nam đã ký kết văn bản “Khu hợp tác kinh tế qua biên giới Lào Cai (Việt Nam) - Hồng Hà (Trung Quốc)”.

Ở cấp quốc gia, trên cơ sở các bản ghi nhớ cấp tỉnh, tháng 10-2011, Việt Nam và Trung Quốc đã ký kết sáu văn bản quan trọng, trong đó có “Quy hoạch phát triển năm năm 2012-2016 về hợp tác kinh tế thương mại giữa nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa”. Đây là sự ủng hộ về chính sách nhằm đàm phán khu hợp tác kinh tế.

Tháng 10-2013, hai nước ký kết “Bản ghi nhớ hiểu biết về xây dựng khu hợp tác kinh tế qua biên giới Việt - Trung”, sau đó đã cùng nhau soạn thảo “Phương án tổng thể khu hợp tác kinh tế qua biên giới Việt - Trung” để tiến hành các đàm phán mang tính kỹ thuật đối với việc xây dựng khu hợp tác kiểu mới như vậy. Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Thương mại Trung Quốc được giao ký kết Bản ghi nhớ về xây dựng các khu hợp tác kinh tế tại các cặp cửa khẩu Móng Cái - Đông Hưng; Đồng Đăng - Bằng Tường; Lào Cai - Hà Khẩu.

Tại Lào Cai, địa bàn được lựa chọn là Kim Thành - Bản Vược với diện tích 11 km², thuộc Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai. Khu vực này sẽ kết nối với Khu hợp tác Kinh tế qua biên giới Hà Khẩu, Vân Nam, Trung Quốc, trở thành khu hợp tác kinh tế qua biên giới giữa hai quốc gia. Đây là địa bàn đã được tỉnh Lào Cai quy hoạch tổng thể và tiến hành phân khu chức năng. Hiện tại về hạ tầng ngoài cửa khẩu, đã xây dựng được hệ thống giao thông (một số trục đường chính), trung tâm Logicstic. Một số công trình hạ tầng khác cũng đã được xây dựng như hệ thống kho, bãi, cửa hàng dịch vụ.

Đoàn Đại biểu BQL Khu kinh tế tỉnh Lào Cai khảo sát Khu hợp tác Kinh tế qua biên giới huyện Hà Khẩu, Trung Quốc