Đối thủ sừng sỏ nhất trong thu hút vốn đầu tư nước ngoài với Việt Nam là ai?

Theo sự đánh giá từ các chuyên gia Nhật Bản và Hàn Quốc, Việt Nam hiện đang nổi lên là một quốc gia thu hút vốn đầu tư hàng đầu nhưng tuy nhiên trong cuộc chơi này cũng có nhiều đối thủ sừng sỏ cạnh quyết liệt.

Các nước trong khu vực Đông Nam Á đang có cuộc cạnh tranh quyết liệt về thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), đặc biệt khi làn sóng đa dạng hóa chuỗi cung ứng sau dịch Covid-19 đang gia tăng mạnh.

Việt Nam nổi lên là một trong những quốc gia thu hút nhiều vốn FDI nhất tại Đông Nam Á với kinh tế phát triển nhanh, chính trị ổn định, dân số trẻ và chi phí nhân công cạnh tranh.

Tuy nhiên, nhiều nước Đông Nam Á khác cũng tăng tốc quyết liệt nhằm thu hút dòng vốn FDI đang dịch chuyển, trong đó có Indonesia, Philippines, Thái Lan và Malaysia.

Đâu là đối thủ sừng sỏ nhất?

Khi được hỏi đối thủ lớn nhất của Việt Nam trong thu hút nguồn FDI, Trưởng đại diện Văn phòng Tổ chức Xúc tiến Mậu dịch Nhật Bản (JETRO) tại Hà Nội - ông Takeo Nakajima chia sẻ rằng có nhiều điểm để đánh giá sự hấp dẫn của một đất nước trong mắt các nhà đầu tư.

Ví dụ nếu như xét về giá nhân công lao động, hiện nay hai nước Indonesia và Philippines đang có giá ngang với Việt Nam. Như vậy đây sẽ là 2 đối thủ của Việt Nam, cạnh tranh lớn nhất. Hay so sánh về nhân công giá rẻ, hạ tầng tương đối tốt thì Lào và Campuchia sẽ là hai nước “so găng” với Việt Nam.

Hoặc nếu như xét về nơi có nhiều doanh nghiệp Nhật Bản hoạt động nhất thì Thái Lan mới là đối thủ chính.

Theo Ông Takeo Nakajima, Trưởng đại diện Văn phòng JETRO ở Hà Nội chia sẻ. “Nếu như các doanh nghiệp Nhật Bản chọn một địa điểm có nhiều công ty Nhật đầu tư thì Thái Lan sẽ là đối thủ chính của Việt Nam. Bởi vậy, phải theo từng tiêu trí mà doanh nghiệp cân nhắc lựa chọn, đối thủ của Việt Nam cũng sẽ khác nhau”.

Trả lời một cách cụ thể hơn, ông Hong Sun - Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam (KORCHAM) cho rằng đối thủ sừng sỏ nhất đối với Việt Nam là Indonesia.

Indonesia hiện đang có các thế mạnh khi dân số lên đến 250 triệu người, đây là nhân công số lượng lớn, giá rẻ. Bên cạnh đó, số dân cư ở tầng lớp trung lưu và thượng lưu Indonesia cao hơn so với Việt Nam, đây là thị trường tiềm năng đối với nhiều mặt hàng.

Đặc biệt, Indonesia còn có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú với các loại khoáng sản như than đá, dầu mỏ. Quốc gia này cũng sở hữu diện tích rừng rậm nhiệt đới vô cùng rộng lớn. Chính phủ Indonesia cũng rất cởi mở trong việc thu hút đầu tư, đưa ra nhiều chính sách ưu đãi thuế cho doanh nghiệp nước ngoài.

Đích thân Tổng thống Indonesia đã trực tiếp lên tiếng kêu gọi nhiều doanh nghiệp Mỹ, đặc biệt đã gặp gỡ và trao đổi mời Tập đoàn Hyundai của Hàn Quốc vào đầu tư.

Song bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng của Indonesia chưa đồng bộ và rất phức tạp do địa hình chia cắt bởi quá nhiều các hòn đảo.Kinh tế phát triển không đồng đều giữa các khu vực. Việt Nam hiện nay thì được đánh giá có hạ tầng phát triển đồng đều hơn.

Cuộc cạnh tranh quyết liệt.

Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp FDI tại Việt Nam - GS Nguyễn Mại chia sẻ là hiện nay Việt Nam không phải độc quyền “một mình một chợ” trong việc thu hút FDI. Sau khi các “ông lớn FDI” quyết định đa dạng hóa chuỗi cung ứng, dịch chuyển ra khỏi Trung Quốc, Đông Nam Á nổi lên là điểm đầu tư hấp dẫn. Các quốc gia đều hiểu điều này nên đang nỗ lực để thu hút vốn đầu tư về nước mình.

Indonesia đã có động thái mạnh mẽ nhất nhằm thu hút dòng vốn FDI đang dịch chuyển. Tháng 5 vừa qua, Tổng thống Indonesia – Ông Joko Widodo đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm lôi kéo các doanh nghiệp Mỹ chuyển dây chuyền sang quốc gia vạn đảo.

Indonesia cũng đưa ra các ưu đãi lớn, đặc biệt là về cơ sở hạ tầng. Nước này đã lên kế hoạch xây dựng 27 khu công nghiệp mới, trong đó có dự án chuẩn bị 5.000 ha đất tại tỉnh Trung Java, mời gọi cho các doanh nghiệp nước ngoài. Chính phủ Indonesia cũng đặt mục tiêu giảm dần thuế thu nhập doanh nghiệp về mức 20% vào năm 2023.

Trong khi đó Thái Lan lại tính chọn những lĩnh vực có hàm lượng công nghệ cao để thu hút đầu tư như hàng không vũ trụ, thiết bị y tế, ôtô điện, hoặc các loại phụ tùng và linh kiện chất lượng cao…

Philippines thì chọn cách giảm thuế. Nước này nhanh chóng cắt giảm thuế thu nhập doanh nghiệp (hiện cao nhất Đông Nam Á với mức 30%) xuống còn 25% ngay trong tháng 7.

Chính phủ Malaysia thậm chí lên kế hoạch cử đại diện đi vận động khoảng 60 công ty đa quốc gia mở nhà máy tại Malaysia. Nước này thông qua gói hỗ trợ 240 triệu USD trong 5 năm, trong đó chú trọng giảm thuế và hỗ trợ tài chính.

Ông Takeo Nakajima cho biết Việt Nam đang và sẽ phải chịu sự cạnh tranh rất khốc liệt trong cuộc đua thu hút vốn. Một số nước ASEAN đã sốc khi 15/30 doanh nghiệp Nhật Bản chọn Việt Nam, điều đó sẽ làm cho các quốc gia khác nỗ lực hơn và cuộc cạnh tranh hứa hẹn sẽ khốc liệt hơn.

Việt Nam cần làm gì để hấp dẫn trong mắt quốc tế?

Ông Hong Sun cho rằng Việt Nam đang có nhiều lợi thế để thu hút vốn từ các doanh nghiệp Hàn Quốc. Đến nay, các doanh nghiệp Hàn Quốc đã đầu tư 70 tỷ USD vào Việt Nam, trở thành nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất.

Phó chủ tịch KORCHAM đánh giá Việt Nam có chi phí nhân công cạnh tranh, hạ tầng đồng bộ và đang dần hoàn thiện, đặc biệt là có sự gần gũi văn hóa với Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc.

“Tương đồng văn hóa rất quan trọng. Nhân sinh quan của người Việt Nam giống người Hàn Quốc, nên làm việc sẽ thuận lợi. Trong khi đó, nếu so sánh với người Indonesia đa phần theo đạo Hồi thì sẽ có khác biệt nhiều hơn”, ông chia sẻ.

Ông cho rằng Chính phủ Việt Nam nên tiếp tục cải thiện về hạ tầng, tạo sự thông thoáng về chính sách. Điều này sẽ giúp thu hút được nhiều hơn các doanh nghiệp đến đầu tư, làm ăn, kinh doanh.

Ông Takeo Nakajima đánh giá việc Việt Nam sớm kiểm soát được dịch bệnh Covid-19 là một lợi thế và giúp các doanh nghiệp có thể khôi phục sản xuất. Việt Nam có dân số gần 100 triệu dân sẽ là thị trường hấp dẫn trong hiện tại và tương lai. Chi phí nhân công ở Việt Nam cũng khá cạnh tranh so với các nước trong khu vực.

Công ty IHS Markit (Anh) và Đại học Tennessee (Mỹ) công bố Việt Nam đứng thứ 25 trên 60 quốc gia hấp dẫn nhất thế giới thu hút vốn FDI.

Vị này tiết lộ các doanh nghiệp Nhật Bản đang đánh giá chi phí sản xuất ở Malaysia, Thái Lan và Indonesia ngày càng cao. Do đó, các doanh nghiệp Nhật Bản muốn tiết giảm chi phí đang muốn dịch chuyển đầu tư sang Myanmar hay Việt Nam.

Ông Takeo Nakajima còn nhận định sự hấp dẫn của Việt Nam so với các nước ASEAN khác là tỷ lệ người nói được tiếng Nhật rất cao, vượt trội hơn các nước khác. Do đó, các doanh nghiệp Nhật sẽ coi đây là lợi thế “mềm” để đến đầu tư.

Để hấp dẫn hơn, Trưởng đại diện Văn phòng JETRO tại Hà Nội cho rằng cần nâng tỷ lệ nội địa hóa của Việt Nam lên bằng các phát triển các ngành công nghiệp hỗ trợ. Song song với đó cần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Xu hướng bất động sản công nghiệp Việt Nam ngày càng phát triển

Về các chính sách, Chính phủ Việt Nam cần lắng nghe ý kiến doanh nghiệp hơn nữa, để tạo môi trường thuận lợi, minh bạch. Đối với thị trường bất động sản công nghiệp Việt Nam cũng cần có những điều chỉnh phù hợp để nắm bắt thời cơ phát triển. Xu hướng bất động sản công nghiệp Việt Nam hiện nay là “ dọn tổ đón đại bàng”, chuẩn bị sẵn sàng để đón các “ông lớn FDI” vào Việt Nam.