Kế hoạch

Đợt dịch Covid-19 lần 4 cũng như sự thiếu hụt nhân lực chất lượng cao đang cản trở kế hoạch mở rộng sản xuất hoặc thiết lập dây chuyển sản xuất tại Việt Nam của nhiều tập đoàn lớn trên thế giới

Nhà máy của Luxshare, một nhà cung ứng của Apple tại Việt Nam

Trước diễn biến đợt dịch Covid-19 lần thứ 4 tại Việt Nam đã dẫn đến nhiều hạn chế trong hoạt động di chuyển, theo Nikkei Asia Review, chiếc điện thoại thông minh Pixel 6 của Google sẽ được sản xuất tại Trung Quốc để kịp tiến độ ra mắt vào mùa thu sắp tới, thay vì sản xuất tại Việt Nam như thông tin trước đó.

Các sản phẩm chuông cửa thông minh, camera an ninh và loa thông minh của Amazon được sản xuất tại Việt Nam đang phải đối mặt với sự đình trệ kể từ tháng 5 khi Covid-19 tấn công vào các công xưởng tại Bắc Ninh và Bắc Giang.

Kế hoạch đưa dây chuyền sản xuất một số dòng Macbook và iPad sang Việt Nam của tập đoàn Apple cũng bị tạm hoãn lại bởi Covid-19 cũng như một số hạn chế về trình độ tham gia chuỗi cung ứng, theo một nguồn tin từ Apple.

Trong thời gian qua, với nền kinh tế năng động, nguồn nhân lực trẻ dồi dào và vị trí địa lý sát với Trung Quốc, quy mô kinh tế ngày càng tăng, chính trị ổn định, hạ tầng ngày càng phát triển và môi trường đầu tư ngày càng cải thiện, Việt Nam được xem là điểm đến lý tưởng của các Tập đoàn quốc tế trong xu thế dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu.

Nhiều nhà sản xuất thuộc các chuỗi cung ứng hàng đầu thế giới như Apple, Google, Amazon và Dell đã xây dựng các nhà máy ở Việt Nam để tránh những tác động tiêu cực từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung cũng như dịch Covid-19.

Theo báo cáo của Apple, Việt Nam là quốc gia dẫn đầu Đông Nam Á về số lượng nhà cung ứng cho tập đoàn này, nhờ sự xuất hiện của một loạt các dự án đến từ Foxconn, Luxshare hay GoerTek.

Tuy nhiên, hiện nay xu thế đó đang vấp phải cản trở lớn khi nhiều tỉnh, thành phố của Việt Nam rơi vào tình trạng thực hiện lệnh giãn cách xã hội nhằm ngăn ngừa sự lây lan ngày một gia tăng của Covid-19. Theo ước tính, các tỉnh, thành phố đang thực hiện giãn cách xã hội chiếm tới 64% GDP của Việt Nam.

Dịch bệnh bùng phát cũng khiến Việt Nam thắt chặt kiểm soát việc di chuyển xuyên biên giới, gây khó khăn cho các Tập đoàn quốc tế trong việc đưa lao động sang Việt Nam. Đồng thời, nhiều nhà máy cũng phải tạm dừng hoạt động hoặc hoạt động với công suất thấp. Một doanh nghiệp đến từ Nhật Bản là Công ty TNHH Máy Brother Việt Nam vào đầu tháng 7 thậm chí đã phải tuyên bố tạm ngừng hoạt động trong vòng 1 năm.

Mới đây, tại buổi làm việc với lãnh đạo TP.HCM, đại diện Intel Việt Nam và nhiều doanh nghiệp FDI cho biết, thực hiện giãn cách xã hội khiến hoạt động sản xuất, kinh doanh bị đình trệ. Nhóm doanh nghiệp FDI cũng đề xuất TP.HCM nên dừng giãn cách sau ngày 15/9 để tránh dẫn đến tình trạng dòng vốn FDI rời khỏi thị trường.

Bên cạnh vấn đề về dịch bệnh, một nguyên nhân nữa khiến dòng dịch chuyển chuỗi cung ứng sang Việt Nam bị chậm lại là thiếu hụt nhân lực chất lượng cao. Trả lời phỏng vấn của Nikkei Asia Review, giám đốc điều hành một nhà cung ứng cho Apple và Google nhận xét, chính điều này khiến việc thiết lập dây chuyền sản xuất các sản phẩm mới ở Việt Nam là khó khả thi. Theo ông Nguyễn Văn Nhân, Tổng giám đốc của Công ty TNHH Đô thị Amata Hạ Long, bài toán khó hiện nay không phải là hạ tầng, là cơ chế chính sách như trước, mà là vấn đề nguồn nhân lực. “Ở phía Bắc, tỉnh nào cũng có nhu cầu cao về nhân lực"

Ông Annabelle Hsu, chuyên gia thuộc công ty nghiên cứu IDC nhận định, trở ngại đối với dòng vốn dịch chuyển sang Việt Nam chỉ mang tính tạm thời. Tuy nhiên, Việt Nam cần hết sức cẩn trọng bởi chính quyền Trung Quốc “sẽ làm tất cả những gì có thể để ngăn chặn một số lượng lớn chuỗi sản xuất rời khỏi nước này”.

Ở một góc nhìn khác, ông Đoàn Duy Hưng - Tổng giám đốc Cổng thông tin bất động sản công nghiệp Việt Nam (IIP VIETNAM) cho rằng nếu Việt Nam không sớm kiểm soát được dịch Covid-19 thì dòng vốn dịch chuyển sang Việt Nam sẽ giảm mạnh, nhiều kế hoạch mở rộng sản xuất kinh doanh hoặc đầu tư mới của nhiều Tập đoàn nước ngoài tại Việt Nam sẽ phải dừng lại hoặc tạm ngừng triển khai, nhiều công ty sẽ phải thu hẹp hoạt động, nhiều đối tác sẽ chuyển đơn đặt hàng sang một số nước khác như Trung Quốc, Singapor, . . .và thậm chi dòng vốn ngoại có thể sẽ dời đi.